Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024 mới nhất | Quy định chi tiết một số điều

Theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Công an; Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Dưới đây là chi tiết các nội dung sửa đổi và bổ sung trong Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024 mới nhất.

Theo dự thảo Luật Phòng cháy, chữa cháy 2024, có những bổ sung mới sau đây:

1. Nhiều hành vi vi phạm trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn và cứu hộ sẽ bị cấm

So với quy định trong Luật Phòng cháy và chữa cháy năm 2001, đã được sửa đổi vào năm 2013, Điều 10 của Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024 đưa ra thêm một số hành vi bị nghiêm cấm.

Cụ thể bao gồm: xúc phạm hoặc đe dọa lực lượng PCCC và CNCH trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; lợi dụng hoặc lạm dụng công tác phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn và cứu hộ để vi phạm pháp luật, gây khó khăn và xâm phạm quyền lợi của Nhà nước cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; báo cáo giả mạo về tai nạn hoặc sự cố; chế tạo hoặc thay đổi phương tiện giao thông cần phải được thẩm định thiết kế về phòng cháy và chữa cháy mà chưa có ý kiến phê duyệt; sử dụng phương tiện giao thông cần thẩm định nhưng chưa có văn bản chấp thuận nghiệm thu; thi công liên quan đến phòng cháy và chữa cháy không đúng với thiết kế đã được phê duyệt.

2. Giảm bớt yêu cầu đối với quy hoạch cho dự án xây dựng mới khu công nghiệp

Theo Khoản 1, Điều 12 Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024, khi lập quy hoạch cho việc xây dựng mới hoặc cải tạo các đặc khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và các khu chức năng khác theo Luật Quy hoạch, cần có giải pháp và thiết kế liên quan đến PCCC và đảm bảo các yếu tố sau: Hệ thống giao và cấp nước; Sắp xếp địa điểm cho các đơn vị phòng cháy và chữa cháy ở những nơi cần thiết.

Các yếu tố nêu trên đã được giản lược lại 2 nội dung so với quy định tại Khoản 1, Điều 15 của Luật PCCC năm 2013, cụ thể là: "Địa điểm xây dựng, sắp xếp các khu, các lỗ" và "Dự toán chi phí cho các hạng mục PCCC".

3. Yêu cầu về thiết kế xây dựng công trình phải bao gồm giải pháp phòng cháy chữa cháy

Đây là một điểm mới trong dự thảo Luật Phòng cháy và Chữa cháy cũng như Cứu nạn Cứu hộ. Theo Khoản 2 Điều 12 của dự thảo, khi lập dự án hay thiết kế xây dựng mới, cải tạo hay thay đổi mục đích sử dụng công trình thì cần phải có các giải pháp và thiết kế liên quan đến phòng cháy chữa cháy, bao gồm các nội dung như sau: khoảng cách an toàn, hệ thống thoát nạn, bậc chịu lửa, các biện pháp ngăn cháy và chống cháy lan, hệ thống chống khói, và hệ thống phòng cháy chữa cháy.

So với Khoản 1 Điều 15 của Luật Phòng cháy và Chữa cháy năm 2013, yêu cầu về việc lập dự án và thiết kế xây dựng công trình không còn bắt buộc phải có địa điểm xây dựng và dự toán chi phí cho các hạng mục liên quan đến phòng cháy chữa cháy. Các nội dung như "hệ thống kỹ thuật an toàn về PCCC" và "các yêu cầu khác phục vụ PCCC" sẽ được thay thế bằng những yêu cầu cụ thể hơn như "bậc chịu lửa, giải pháp ngăn cháy, chống cháy lan", "hệ thống chống khói" và "hệ thống phòng cháy chữa cháy".

4. Bổ sung quy định về nghiệm thu và kiểm tra nghiệm thu liên quan đến phòng cháy chữa cháy

Theo Khoản 2 Điều 14 của Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024, sau khi hoàn tất nghiệm thu dự án hoặc công trình nằm trong danh sách phải thẩm định thiết kế, chủ đầu tư cần nộp hồ sơ đến cơ quan quản lý chuyên ngành để kiểm tra kết quả nghiệm thu liên quan đến phòng cháy chữa cháy. Đặc biệt, doanh nghiệp chỉ được phép đưa vào sử dụng những hạng mục hoặc công trình đã được xây dựng xong sau khi nhận được văn bản chấp thuận từ cơ quan quản lý chuyên ngành về kết quả nghiệm thu.

Đây là một đề xuất mới trong dự thảo Luật Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ. Theo Khoản 2 Điều 12 của dự thảo, khi thực hiện lập dự án hoặc thiết kế xây dựng mới, cải tạo hay thay đổi mục đích sử dụng của công trình, cần phải có phương án giải quyết. Nếu đưa hạng mục công trình vào hoạt động mà chưa có văn bản chấp thuận nghiệm thu về phòng cháy chữa cháy, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt từ 60 đến 100 triệu đồng (theo Khoản 4 Điều 38 và Khoản 2 Điều 4 Nghị định 144/2021/NĐ-CP).

Xem thêm >>> Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024

5. Điều chỉnh một số yêu cầu cơ bản về phòng cháy đối với cơ sở kinh doanh 

Theo đề xuất trong Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, thương mại, nơi làm việc và công trình cần đảm bảo các điều kiện an toàn phòng cháy sau đây:

Phải có biện pháp phòng cháy như thực hiện và duy trì các điều kiện để bảo vệ an toàn về phòng cháy; quản lý nghiêm ngặt và sử dụng an toàn các chất dễ cháy, chất nổ, thiết bị phát lửa, phát nhiệt; trang bị các phương tiện phòng cháy; kiểm tra và phát hiện các điểm yếu, thiếu sót, vi phạm liên quan đến phòng cháy

• Cần có quy định và nội quy về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn và cứu hộ.
• Đảm bảo an toàn phòng cháy cho từng loại hình cơ sở sản xuất, kinh doanh: Có phương tiện, hệ thống phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn và cứu hộ; hệ thống kỹ thuật; hệ thống liên lạc; thiết bị truyền tin báo cháy và sự cố, hệ thống cập nhật và khai báo dữ liệu liên quan đến PCCC và CNCH; giải pháp ngăn cháy, chống khói và thoát nạn. Cần có phương án chữa cháy, cứu nạn và cứu hộ. Phải có lực lượng PCCC và CNCH tại cơ sở.
• So với quy định trong Luật PCCC hiện hành, mặc dù yêu cầu về việc "Bố trí kinh phí cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy" và "Có hồ sơ theo dõi, quản lý hoạt động phòng cháy và chữa cháy" không còn được ghi nhận trong dự thảo mới, nhưng vẫn bắt buộc các doanh nghiệp phải thực hiện. Cụ thể, Điều 15 của dự thảo yêu cầu các cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan đến đầu tư xây dựng và sử dụng công trình phải đảm bảo có dự toán kinh phí cho các hạng mục PCCC trong quá trình này.

Điều 5 của Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024 cũng chỉ rõ rằng người đứng đầu cơ sở phải có trách nhiệm lập và quản lý hồ sơ về PCCC và CNCH trong phạm vi quản lý của mình; đồng thời khai báo và cập nhật dữ liệu về PCCC.

6. Các tiêu chí đảm bảo an toàn phòng cháy cho nhà ở

Trong Dự thảo Luật PCCC và CNCH, Điều 16 nêu rõ các tiêu chí bảo đảm an toàn phòng cháy cho nhà ở, bao gồm:

• Hệ thống điện, vực nấu ăn, và nơi thờ cúng phải đáp ứng yêu cầu về an toàn phòng cháy.  
• Các chất dễ cháy và nổ cần được đặt cách xa nguồn nhiệt và lửa (nội dung này vẫn giữ nguyên từ Điều 17 của Luật PCCC năm 2001, đã sửa đổi năm 2013).  
• Cần có phương án thoát hiểm và chuẩn bị sẵn các thiết bị PCCC và CNCH phù hợp với thực tế (đây là quy định mới).  
• Việc thực hiện các tiêu chuẩn về PCCC đối với nhà ở phải đáp ứng các yêu cầu về an toàn phòng cháy (cũng là quy định mới).

Do đó, so với các quy định hiện tại, Dự thảo đã bổ sung thêm hai điều kiện mới và không đề cập đến quy định tại khoản 9 Điều 1 của Luật Phòng cháy, chữa cháy sửa đổi năm 2013: Các thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố (gọi chung là thôn) cần có các quy định và nội quy về PCCC cũng như việc sử dụng điện, lửa và các chất dễ cháy, dễ nổ; dựa trên điều kiện cụ thể, cần có biện pháp ngăn cháy; đồng thời có kế hoạch, lực lượng, trang thiết bị, đường đi và nguồn nước phục vụ cho công tác PCCC.

Ngoài ra, Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024 mới cũng bổ sung tiêu chí an toàn phòng cháy cho những nhà ở kết hợp kinh doanh, bao gồm: Đảm bảo các điều kiện nêu trên; có giải pháp ngăn cháy giữa khu vực sinh hoạt và khu vực kinh doanh, cùng với phương án thoát hiểm khi xảy ra cháy.

7. Đề xuất về việc phòng cháy chữa cháy trong quá trình sử dụng điện

Trong Điều 19 của Dự thảo Luật PCCC và CNCH mới, yêu cầu các cá nhân và hộ gia đình sử dụng điện phải lắp đặt và sử dụng thiết bị điện đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật cũng như yêu cầu an toàn điện. Cần thường xuyên kiểm tra để phát hiện và ngăn chặn kịp thời các nguy cơ gây cháy nổ do điện trong suốt quá trình sử dụng.

Nghị định Luật PCCC và CNCH 2024 hiện tại chỉ quy định về việc phòng cháy trong sử dụng điện, thiết bị và dụng cụ điện với nội dung bao gồm: Nhà máy điện, lưới điện; Thiết kế, thi công lắp đặt hệ thống điện và thiết bị điện; Thiết bị, dụng cụ điện dùng trong môi trường có nguy cơ cháy nổ; Các cơ quan, tổ chức và cá nhân cung cấp điện.