Nhằm đảm bảo việc xử phạt các hành vi vi phạm trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC và CNCH) được thực hiện một cách nghiêm minh, có tính khả thi, phù hợp với thực tiễn và góp phần nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an toàn xã hội, an ninh quốc gia cũng như phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội, Bộ Công an đã xây dựng Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC và CNCH để lấy ý kiến từ các cơ quan, tổ chức và người dân.
Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính PCCC & CNCH 2025 này gồm 4 chương với tổng cộng 41 điều, quy định chi tiết về các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC và CNCH; hình thức xử phạt, mức xử phạt, các biện pháp khắc phục hậu quả; thẩm quyền lập biên bản và xử phạt; mức phạt tiền cụ thể đối với từng chức danh khi xử lý hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực này.
Hình thức xử phạt và các biện pháp khắc phục hậu quả
Dự thảo Nghị định đã nêu rõ các hình thức xử phạt hành chính và các biện pháp khắc phục hậu quả như sau:
- Mỗi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC và CNCH sẽ bị xử lý bằng một trong hai hình thức xử phạt chính:
- Cảnh cáo
- Phạt tiền
- Tùy theo mức độ và tính chất của hành vi vi phạm, cá nhân hoặc tổ chức có thể bị áp dụng thêm hình thức xử phạt bổ sung như: tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính.
- Ngoài các biện pháp khắc phục hậu quả được quy định tại điểm a, c, e và i khoản 1 Điều 28 Luật Xử lý vi phạm hành chính, dự thảo Nghị định còn đề xuất thêm nhiều biện pháp khắc phục hậu quả như:
- Khôi phục lại hiện trạng ban đầu;
- Niêm yết đúng quy định các biển báo, biển cấm, biển chỉ dẫn liên quan đến PCCC và CNCH;
- Lắp đặt, duy trì các thiết bị điện chống cháy nổ, hệ thống điện phục vụ PCCC, hệ thống chống tĩnh điện, lối thoát nạn, cửa thoát hiểm theo đúng tiêu chuẩn;
- Bảo trì hệ thống tiếp địa, chống sét và các thiết bị, phương tiện PCCC và CNCH;
- Giảm trữ lượng hoặc sắp xếp lại hàng hóa có nguy cơ cháy nổ cao;
- Trang bị thiết bị phát hiện, xử lý rò rỉ hóa chất dễ cháy nổ;
- Di dời hàng hóa dễ cháy, nổ hoặc các vật cản trở lối thoát hiểm;
- Giảm số lượng, chủng loại hàng hóa dễ gây cháy nổ;
- Nộp lại các loại giấy phép liên quan đến vận chuyển, thiết kế, nghiệm thu PCCC và CNCH;
- Thu hồi phương tiện, vật liệu, cấu kiện ngăn cháy, chống cháy không đạt yêu cầu;
- Trang bị phương tiện PCCC và CNCH cho các đội phòng cháy cơ sở và chuyên ngành;
- Trang bị hệ thống chiếu sáng khẩn cấp, thiết bị báo cháy, chữa cháy;
- Tháo bỏ các vật liệu dễ cháy như trần, vách ngăn, ống dẫn khí, chất lỏng cháy;
- Sử dụng đúng vật liệu, cấu kiện ngăn cháy, chống cháy;
- Cập nhật thông tin cơ sở dữ liệu PCCC và CNCH, duy trì kết nối thiết bị truyền tín hiệu cháy theo quy định.
Mức phạt tối đa trong lĩnh vực PCCC và CNCH
Đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực quản lý nhà nước khác nhưng có liên quan đến PCCC và CNCH, nếu không được quy định trong Nghị định này thì sẽ được xử lý theo các Nghị định khác tương ứng với lĩnh vực đó.
Trong trường hợp một hành vi vi phạm có quy định khác nhau giữa Nghị định này và các Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực khác thì sẽ áp dụng theo quy định của Nghị định này.
Mức phạt tối đa cho các hành vi vi phạm trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được xác định như sau: đối với cá nhân là 50.000.000 đồng và đối với tổ chức là 100.000.000 đồng.
Dự thảo cũng nêu rõ quy định về mức phạt tiền cụ thể như sau:
- Mức phạt tiền tối đa được áp dụng đối với hành vi vi phạm của cá nhân là 50 triệu đồng; đối với tổ chức là 100 triệu đồng.
- Các mức xử phạt quy định tại Chương II của Nghị định được áp dụng cho cá nhân. Trường hợp tổ chức vi phạm cùng hành vi, mức phạt sẽ gấp đôi so với mức phạt đối với cá nhân.
- Hộ gia đình và hộ kinh doanh cá thể đăng ký hoạt động theo quy định pháp luật, nếu vi phạm, sẽ bị xử phạt tương đương với mức xử phạt dành cho cá nhân.
Thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính
Dự thảo cũng quy định rõ các đối tượng có quyền lập biên bản vi phạm hành chính đối với các hành vi được đề cập trong Nghị định, bao gồm:
- Những người có thẩm quyền xử phạt được quy định tại các Điều 30 đến 35 của Nghị định, bao gồm: Chủ tịch UBND các cấp; lực lượng Công an nhân dân; Bộ đội Biên phòng; Kiểm lâm; Kiểm ngư; Thanh tra; cơ quan chuyên môn về xây dựng; cơ quan đăng kiểm.
- Công chức, viên chức thuộc UBND các cấp được giao nhiệm vụ kiểm tra, phát hiện hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC và CNCH.
- Công chức, viên chức, thanh tra viên thuộc các cơ quan thanh tra chuyên ngành có thẩm quyền thực hiện kiểm tra, thanh tra độc lập hoặc theo đoàn thanh tra.
Toàn văn của Dự thảo Nghị định hiện đang được đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ Công an để lấy ý kiến đóng góp từ người dân trong vòng 60 ngày. Các cơ quan, tổ chức và cá nhân có thể truy cập để xem chi tiết và tham gia đóng góp ý kiến đối với nội dung của Dự thảo.
