Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024

Vào sáng ngày 29/11, Quốc hội khóa XV tiếp tục Kỳ họp thứ 8 dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương. Tại đây, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024. Kết quả là có 448 trên 450 đại biểu gia biểu quyết đồng ý, chiếm 93,53% tổng số đại biểu, do đó Quốc hội đã chính thức thông qua Luật này.

Chính sách của Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy, và cứu nạn, cứu hộ theo Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024 được quy định như thế nào?

Điều 4 của Luật Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 quy định rõ về chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực này:

• Đảm bảo ngân sách nhà nước, cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, nguồn nhân lực và các chế độ, chính sách cần thiết cho lực lượng Cảnh sát phòng chá, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; xây dựng lực lượng Cảnh sát chuyên nghiệp, tinh nhuệ, hiện đại nhằm đáp ứng yêu cầu hoạt động trong mọi tình huống liên quan đến phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
• Tập hợp và sử dụng các nguồn lực cho công tác phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ. Đầu tư vào việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu liên quan đến phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và hệ thống truyền tin báo cháy để đảm bảo sự kết nối và chia sẻ thông tin tại các đơn vị Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
• Đào tạo và nâng cao trình độ cho đội ngũ nhân lực trực tiếp thực hiện nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, cũng như đội ngũ nhân lực thực hiện thẩm định thiết kế và kiểm tra nghiệm thu, kiểm tra về công tác phòng cháy và chữa cháy.
• Sắp xếp lực lượng và phương tiện phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ phù hợp với từng khu vực cụ thể; khuyến khích các cơ quan, tổ chức và cá nhân xây dựng, tham gia và duy trì các mô hình an toàn về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ trong cộng đồng.
• Khuyến khích và tạo điều kiện cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, đồng thời đầu tư và phát triển hạ tầng, thiết bị phục vụ cho hoạt động này.
• Các cơ quan, tổ chức và cá nhân tham gia phối hợp, hỗ trợ cho cơ quan nhà nước trong công tác phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ sẽ được hưởng chế độ và chính sách theo quy định pháp luật, tùy thuộc vào mức độ và tính chất của sự đóng góp.

6 điều bổ sung của Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024

1. Thêm một số hành vi cấm kỵ trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ

So với quy định tại Điều 13 của Luật Phòng cháy và chữa cháy 2001, Điều 14 của Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 đã thêm vào một số hành vi bị cấm trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, cụ thể là:

• Xúc phạm, đe dọa đối với lực lượng PCCC và CNCH khi họ thi hành nhiệm vụ;
• Lợi dụng hoặc lạm dụng nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, gây phiền hà, xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân;
• Thông báo các tình huống cứu nạn, cứu hộ không có thật.
• Chiếm dụng, tạo ra vật cản làm ảnh hưởng đến hoạt động của các phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cơ giới.
• Giả mạo hoặc sai lệch kết quả thẩm định thiết kế về phòng cháy và chữa cháy, cũng như kết quả kiểm tra nghiệm thu liên quan đến phòng cháy và chữa cháy

2. Bổ sung điều kiện đảm bảo an toàn phòng cháy cho nhà ở kết hợp kinh doanh

Để quản lý chặt chẽ các loại hình nhà ở kết hợp với sản xuất, kinh doanh, Luật PCCC và CNCH 2024 đã đưa ra quy định mới về điều kiện đảm bảo an toàn phòng cháy cho loại hình này. Theo Điều 21 của Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024, nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh phải tuân thủ các điều kiện an toàn về phòng cháy sau đây:

(i) Các yêu cầu an toàn về phòng cháy theo Điều 20 của Luật PCCC và CNCH 2024.

(ii) Có biển cấm, biển báo, và biển chỉ dẫn theo quy định.

(iii) Khu vực sản xuất và kinh doanh hàng hóa có khả năng xảy ra cháy nổ cần phải có biện pháp ngăn cách hoặc phòng cháy với khu vực sinh sống.

3. Quy định chi tiết về phòng cháy chữa cháy liên quan đến điện

Nội dung về phòng cháy khi sử dụng điện đã được đề cập tại Điều 24 Luật PCCC 2001, nhưng vẫn chưa rõ ràng và còn mang tính tổng quát. Vì vậy, Điều 24 của Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024 đã được cập nhật bổ sung một cách cụ thể, chi tiết hơn về trách nhiệm đảm bảo an toàn khi sử dụng điện.

Theo quy định, cá nhân và hộ gia đình khi sử dụng điện cần lắp đặt và sử dụng các thiết bị điện đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu an toàn điện.

Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra và kịp thời sửa chữa hoặc thay thế dây dẫn và thiết bị điện không đảm bảo an toàn phòng cháy; nhằm hạn chế nguy cơ cháy nổ do điện trong suốt thời gian sử dụng.

Trước đây, Luật PCCC 2001 chỉ quy định về việc phòng cháy khi sử dụng điện, thiết bị và dụng cụ điện với nội dung liên quan đến nhà máy điện lưới điện, thiết kế và thi công hệ thống điện, thiết bị điện trong môi trường có nguy cơ cháy nổ, cùng với các cơ quan, tổ chức và cá nhân cung cấp điện.

4. Bổ sung quy định về cứu nạn, cứu hộ

Hiện tại, các hoạt động liên quan đến công tác cứu nạn và cứu hộ (CNCH) trong trường hợp sự cố, tai nạn chỉ được đề cập trong Nghị định của Chính phủ. Tuy nhiên, hoạt động CNCH lại có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền con người và quyền công dân, mà theo Hiến pháp năm 2013 phải được quy định trong luật.

Vì vậy, Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024 đã được sửa đổi, bổ sung với nội dung cụ thể hóa các hoạt động CNCH đối với những sự cố, tai nạn thường gặp trong cuộc sống hàng ngày ở Chương IV.

Các quy định về cứu nạn, cứu hộ bao gồm: phạm vi hoạt động cứu nạn cứu hộ của lực lượng PCCC và CNCH; tổ chức thực hiện cứu nạn cứu hộ; quyền và nghĩa vụ của người chỉ huy trong hoạt động cứu nạn, cứu hộ; việc huy động lực lượng, phương tiện, tài sản tham gia cứu nạn, cứu hộ; xây dựng và tập luyện phương án CNCH của cơ quan công an, cùng trách nhiệm trong công tác cứu nạn cứu hộ,...

Những quy định này đảm bảo phù hợp với các điều khoản của Hiến pháp năm 2013 về bảo vệ quyền con người và quyền công dân; đồng thời tạo ra cơ sở pháp lý rõ ràng để xác định và phân định cụ thể những nhiệm vụ mà lực lượng chức năng có thể thực hiện.

5. Một số quy định về điều kiện an toàn PCCC đối với các công trình đặc thù đã bị bãi bỏ

So với Luật PCCC 2001, Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024 đã loại bỏ nhiều quy định này vì hiện nay đã có các tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng trực tiếp, trong đó có phòng cháy cho rừng.

• Biện pháp phòng cháy cho các đặc khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao.
• Phòng cháy liên quan đến việc khai thác, chế biến, sản xuất, vận chuyển, kinh doanh, sử dụng và bảo quản sản phẩm từ dầu mỏ, khí đốt cùng các vật tư và hàng hóa khác có nguy cơ cháy nổ.
• Phòng cháy đối với các công trình cao tầng, công trình trên mặt nước, công trình ngầm, đường hầm cũng như các công trình khai thác khoáng sản khác.
• Phòng cháy cho các chợ, trung tâm thương mại, và kho tàng.
• Phòngy tại cảng, nhà ga và bến xe.

6. Bổ sung quy định về hoạt động khoa học và công nghệ trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ

Nhà nước đã đưa ra chính sách mới nhằm khuyến khích và tạo điều kiện cho cơ quan, tổ chức và cá nhân nghiên cứu, áp dụng khoa học và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy theo Luật PCCC và CNCH 2024.

Điều 52 của Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024 đã cập nhật quy định về chính sách ưu đãi cho những tổ chức và cá nhân tham gia vào hoạt động khoa học và công nghệ phục vụ cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, cũng như hệ thống cơ sở dữ liệu về PCCC CNCH.

Cần ưu tiên kết hợp và ứng dụng kết quả từ các đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu trong nước thuộc lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ vào việc đầu tư sản xuất và phát triển công nghệ, phương tiện phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ.

Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 sẽ có hiệu lực thi hành vào thời điểm nào?

Theo Điều 54 của Luật này quy định về thời điểm có hiệu lực thi hành như sau:

Hiệu lực thi hành

1. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2025, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều này.

2. Luật Phòng cháy và chữa cháy số 27/2001/QH10 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 40/2013/QH13 và Luật số 30/2023/QH15 hết hiệu lực từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, trừ trường hợp quy định tại Điều 55 của Luật này.

3. Nghị quyết số 99/2019/QH14 ngày 27/11/2019 của Quốc hội về tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy và chữa cháy hết hiệu lực từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành.

4. Việc trang bị thiết bị truyền tin báo cháy kết nối với hệ thống Cơ sở dữ liệu về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và truyền tin báo cháy theo lộ trình quy định tại khoản 5 Điều 20 và điểm c khoản 1 Điều 23 của Luật này được thực hiện chậm nhất từ ngày 01 tháng 7 năm 2027.

Theo quy định này, Luật Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2025, trừ những trường hợp được nêu trong khoản 4 Điều 54 của luật này.

Khoản 4 Điều 54 quy định rằng việc lắp đặt thiết bị truyền tin báo cháy phải kết nối với hệ thống cơ sở dữ liệu về phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và thực hiện theo lộ trình tại khoản 5 Điều 20 và điểm c khoản 1 Điều 23 sẽ phải hoàn thành trước ngày 01 tháng 7 năm 2027.

Nếu bạn còn thắc mắc về Luật PCCC và CNCH mới nhất 2024, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng để được hỗ trợ.