Trong hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC), hiệu quả của việc kiểm soát khói và nhiệt độ là yếu tố then chốt quyết định mức độ an toàn của công trình và khả năng thoát hiểm của con người. Trong số các thiết bị quan trọng, quạt ly tâm PCCC nổi bật nhờ khả năng tạo áp suất cao, phù hợp với các hệ thống đường ống phức tạp. Vậy, quạt ly tâm có cấu tạo và nguyên lý hoạt động như thế nào để đảm bảo vai trò sống còn này? Đâu là điểm khác biệt của quạt ly tâm chịu nhiệt và ứng dụng của nó như một quạt ly tâm thông gió? Bài viết này, Vật Liệu Toàn Cầu sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết.
1. Quạt ly tâm PCCC là gì?
Quạt ly tâm PCCC (còn gọi là quạt con sò, quạt lồng sóc) là một loại quạt công nghiệp mà luồng khí được hút vào tâm của cánh quạt và được đẩy ra ngoài theo phương vuông góc với trục quay, nhờ lực ly tâm. Điểm mấu chốt của quạt ly tâm là khả năng chịu nhiệt độ cao trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 250°C/2h, 300°C/2h hoặc 400°C/2h), đảm bảo quạt vẫn hoạt động ổn định và hiệu quả ngay cả khi có cháy.
2. Cấu tạo cơ bản của Quạt ly tâm PCCC
Một chiếc quạt ly tâm PCCC cơ bản bao gồm các bộ phận chính sau:
Vỏ quạt (Vỏ xoắn ốc - Volute casing)
-
Thường được làm bằng thép tấm dày, thép không gỉ hoặc vật liệu hợp kim chịu nhiệt, có độ bền cao.
-
Có hình dạng xoắn ốc (như vỏ ốc sên), bao bọc lấy cánh quạt, giúp chuyển đổi động năng của luồng không khí thành áp suất tĩnh và hướng dòng khí thoát ra ngoài.
-
Được thiết kế để chịu được áp suất và nhiệt độ cao.
Cánh quạt (Impeller)
-
Đây là bộ phận tạo ra lực ly tâm để đẩy không khí. Cánh quạt có nhiều lá cánh được gắn trên một đĩa quay.
-
Các lá cánh có thể là cánh thẳng, cánh cong về phía trước, hoặc cánh cong về phía sau, mỗi loại phù hợp với yêu cầu về lưu lượng và áp suất khác nhau.
-
Vật liệu chế tạo cánh quạt thường là thép hoặc hợp kim chịu nhiệt, chống ăn mòn.
-
Cánh quạt được cân bằng động chính xác để giảm rung và tiếng ồn khi hoạt động ở tốc độ cao.
-
Trục quạt: Nối cánh quạt với động cơ, truyền lực quay từ động cơ đến cánh quạt.
Động cơ (Motor)
-
Là trái tim của quạt, cung cấp năng lượng để quay cánh quạt.
-
Đối với quạt ly tâm PCCC, động cơ phải là loại motor chịu nhiệt đặc biệt, có khả năng hoạt động liên tục trong môi trường nhiệt độ cao (ví dụ: động cơ chịu nhiệt 300°C trong 2 giờ).
-
Động cơ có thể truyền động trực tiếp (gắn liền với trục cánh quạt) hoặc truyền động gián tiếp (qua hệ thống dây curoa và puly). Loại truyền động gián tiếp thường được ưu tiên hơn cho PCCC vì motor được đặt bên ngoài luồng khí nóng, dễ bảo trì và tăng tuổi thọ.
-
Khung đế và chân đỡ: Giúp cố định quạt vững chắc, giảm rung và tiếng ồn.
-
Các phụ kiện khác: Miệng hút, miệng thổi, bộ phận tiêu âm (nếu có), hệ thống van chặn lửa, cảm biến nhiệt độ/khói (kết nối với tủ điều khiển PCCC).
3. Nguyên lý hoạt động của Quạt ly tâm PCCC
Nguyên lý hoạt động của quạt ly tâm PCCC dựa trên việc tạo ra lực ly tâm để di chuyển không khí:
-
Hút khí vào tâm: Khi động cơ quay, cánh quạt bên trong vỏ quạt cũng quay theo. Do hình dạng đặc biệt của cánh quạt và vỏ xoắn ốc, không khí từ bên ngoài sẽ được hút vào tâm của cánh quạt thông qua miệng hút.
-
Tạo lực ly tâm và đẩy khí: Các lá cánh quạt đang quay sẽ truyền động năng cho luồng không khí, đẩy không khí từ tâm ra phía rìa cánh quạt với một lực lớn. Dưới tác động của lực ly tâm, không khí bị ép sát vào thành vỏ quạt.
-
Thải khí ra ngoài: Luồng không khí có áp suất cao và vận tốc lớn này sau đó được thu gom và hướng theo dạng xoắn ốc của vỏ quạt, rồi thoát ra ngoài qua miệng thổi theo phương vuông góc với trục quay.
Trong tình huống PCCC, khi hệ thống báo cháy được kích hoạt, quạt ly tâm PCCC sẽ tự động bật ở chế độ công suất cao nhất (đối với loại hai tốc độ) hoặc chế độ khẩn cấp. Quạt ly tâm chịu nhiệt này sẽ liên tục hút khói, khí độc và nhiệt độ từ khu vực cháy, đẩy chúng ra ngoài, giúp duy trì tầm nhìn và bảo vệ lối thoát hiểm.
Có thể bạn quan tâm >> Tiêu chuẩn và vai trò của quạt hút khói tầng hầm trong PCCC và thông gió
4. Vai trò của Quạt ly tâm chịu nhiệt và Quạt ly tâm thông gió
-
Quạt ly tâm chịu nhiệt: Đây là đặc tính cốt lõi của quạt ly tâm dùng trong PCCC. Khả năng chịu nhiệt đảm bảo quạt không bị hư hỏng hay ngừng hoạt động khi tiếp xúc với nhiệt độ cao của đám cháy, giúp hệ thống hút khói PCCC vận hành liên tục trong thời gian quy định (ví dụ 2 giờ).
-
Quạt ly tâm thông gió: Bên cạnh chức năng hút khói khẩn cấp, nhiều loại quạt ly tâm PCCC còn có thể hoạt động như một quạt ly tâm thông gió thông thường. Đặc biệt là các dòng quạt hai tốc độ, ở chế độ tốc độ thấp, chúng được dùng để lưu thông không khí, hút mùi, hút ẩm trong các tầng hầm, nhà xưởng, bếp công nghiệp (như các loại quạt ly tâm hút mùi chuyên dụng) hàng ngày, mang lại hiệu quả kép cho công trình.
Quạt ly tâm PCCC là một thành phần không thể thiếu của mọi hệ thống phòng cháy chữa cháy hiệu quả, đặc biệt trong các môi trường yêu cầu khả năng tạo áp suất lớn và chịu nhiệt độ cao. Việc hiểu rõ cấu tạo, nguyên lý hoạt động và lựa chọn quạt ly tâm chịu nhiệt phù hợp sẽ giúp đảm bảo an toàn tối đa cho công trình và con người.
Xem thêm >> Tư vấn chọn quạt ly tâm PCCC phù hợp công suất và diện tích
FAQs về Quạt Ly Tâm PCCC
1. Quạt ly tâm PCCC khác gì so với quạt thông gió bình thường?
Quạt ly tâm PCCC là loại quạt công nghiệp được thiết kế đặc biệt để hút không khí vào tâm và đẩy ra theo phương vuông góc với trục quay, sử dụng lực ly tâm. Điểm khác biệt lớn nhất so với quạt thông gió bình thường là khả năng chịu được nhiệt độ cao (ví dụ: 250°C/2h, 300°C/2h hoặc 400°C/2h) trong một khoảng thời gian nhất định, đảm bảo quạt vẫn hoạt động để hút khói và khí độc ngay cả khi có hỏa hoạn.
2. Có những loại quạt ly tâm PCCC phổ biến nào?
Các loại phổ biến bao gồm:
-
Quạt ly tâm hút khói hai tốc độ: Có khả năng hoạt động ở hai chế độ (thông gió hàng ngày ở tốc độ thấp và hút khói khẩn cấp ở tốc độ cao).
-
Quạt ly tâm cao áp PCCC: Được thiết kế để tạo ra áp suất tĩnh cực lớn, phù hợp cho các hệ thống đường ống rất dài và phức tạp.
3. Quạt ly tâm PCCC có thể dùng cho mục đích thông gió hàng ngày và hút mùi không?
Có, nhiều dòng quạt ly tâm PCCC, đặc biệt là loại hai tốc độ, có thể hoạt động như một quạt ly tâm thông gió thông thường ở chế độ tốc độ thấp. Chúng rất hiệu quả trong việc hút mùi, hút ẩm cho các khu vực như bếp công nghiệp, tầng hầm, nhà xưởng, mang lại hiệu quả kép cho công trình.
Hãy liên hệ Vật Liệu Toàn Cầu ngay hôm nay qua Hotline: 086.2626.114 để được tư vấn chuyên sâu về giải pháp quạt ly tâm PCCC và các sản phẩm PCCC chất lượng khác!